Borivoje Stevanović (1878-1976)
Uskoro
Borivoje Stevanović (Niš, 14. oktobar 1879 — Beograd, 19. maj 1976) je bio srpski slikar, akademik SANU.
Prvi je umetnik poreklom sa juga Srbije i prvi od umetnika rođenih u Nišu koji je stekao akademsko likovno obrazovanje. Ovaj umetnik čiji je značaj nacionalnog karaktera, autohtoni je likovni stvaralac i pripadnik generacije umetnika sa kojima počinje srpska Moderna. Zajedno sa Kostom Miličevićem, Milanom Milovanovićem i Nadeždom Petrović, bio je glavni protagonista kolorističkog slikarstva u Srbiji, a po formalno-stilskim elementima slikarstva predstavlja jednog od utemeljivača beogradske varijante impresionizma. Bio je član i osnivač Udruženja likovnih umetnika Srbije i član umetničke grupe Lada.
Školovanje:
Osnovno likovno obrazovanje stekao je u Beogradu od 1895. do 1899. u Prvoj crtačkoj i slikarskoj školi Kirila Kutlika, zajedno sa Kostom Miličevićem sa kojim će se družiti i slikati i kasnije. U vreme ovog školovanja, kao dvadesetogodišnji mladić Borivoje Stevanović je u leto 1898. godine odlučio da ponovo dođe u rodni grad Niš, ovog puta sa svojim slikama, kao mladi umetnik nakon prve tri godine školovanja kod Kirila Kutlika u Beogradu, i željom da organizuje prvu samostalnu izložbu ikada održanu u Nišu. Izložba je održana u kafani hotela „Evropa” jer organizator Đorđe Stamenković nije mogao pronaći u Nišu nikakvu pogodnu prostoriju za izložbu slika.
Nakon što je dobio stipendiju Ministarstva privrede u Beogradu, nastavio je školovanje kod Antona Ažbea u Minhenu (1898−1899), nakon čega je upisao likovnu Akademiju koju je završio 1904. godine u klasi Karl Mara. U Minhenu je proširio svoje opšte i umetničko obrazovanje, ovladao odličnom tehnikom i stekao naklonost ka prirodnom osvetljenju.
Nastavnička delatnost:
Posle povratka u zemlju godinu dana je proveo u Skoplju, radeći kao nastavnik crtanja u gimnaziji i Učiteljskoj školi. Kada se 1905. godine vratio u Beograd, radio je najpre kao nastavnik crtanja u večernjoj Zanatskoj školi, a 1912. godine je postavljen za nastavnika u Trećoj muškoj gimnaziji, sve do penzionisanja 1932. godine.
Ratne godine:
Tokom Prvog svetskog rata zbog slabog zdravlja dodeljen mu je rad u vojnoj pošti, a 1916. godine zarobile su ga okupacione vlasti u Raškoj.
Drugi svetski rat snažno je uticao na Borivoja. Tada se i onako povučen slikar potpuno izoluje od bilo kakve druge aktivnosti osim slikanja.Članstvo u likovnim organizacijama i SANU
Bio je član i jedan od osnivača Udruženja likovnih umetnika Srbije (1907), a od 1908. godine član „Lade“. Prvi put je samostalno izlagao 1898. godine u Nišu. Najznačajnija Stevanovićeva retrospektiva održana je u Galeriji Srpske akademije nauka i umetnosti 1970. godine.
Godine 1965. Borivoje Stevanović je, u devetoj deceniji života, izabran za dopisnog, a 1968. za redovnog člana Srpske akademije nauka i umetnosti, uvrstivši se tako i formalno među velikane srpske kulture.
Nakon oslobođenja živeo je u Beogradu usamljeničkim životom, sve do svoje smrti u Beogradu 19. maja 1976. godine.
Likovno stvaralaštvo:
Cenjen među samim umetnicima i popularan kod širokog kruga građana stvaralaštvo Stevanović je stekao poziciju beogradskog slikara u punom značenju te reči. Slikao je pejzaže, najčešće periferiju Beograda, mrtvu prirodu, figure u planeru i portrete. Da je interes za čist pejzaž, jedna od karakteristika Stevanovićevog slikarstva, govori činjenica, da je počevši od ranog proleća pa do u duboku jesen, na otvorenom prostoru tražio inspiraciju za svoja likovna dela, kakvu su pružali Karaburma, Čubura ili Dušanovac. Time je on postao najverniji slikar beogradske periferije, prve polovine 20. veka.
Impresionističko stvaralaštvo Borivoja Stevanovića:
Još za vreme studija u Minhenu usmerava se ka impresionizmu. U tom smislu serija slika Stari grm sa Dunava (1920), zajedno sa slikama Devojka sa knjigom (1906) i Savinačka crkva (1911) predstavljaju umetnika kao radoznalog i hrabrog novatora. Iz čitavog opusa Borivoja Stevanovića najviše impresionistička dela jesu studije Starog grma kraj Dunava, od kojih je sačuvano ukupno četiri. Jedno od njih se čuva u Galeriji Matice srpske i izloženo je u stalnoj postavci 20. veka.