Jovanka Marković Strajnić

Jovanka Marković Strajnić (1883-1970)

O autoru:

 

Jovanka Markovic Strajnić 1883-1970. Rođena u Zemunu 1883. godine,slikarsko obrazovanje stice u Zagrebu,akademiji u Beču i Parizu. 
Supruga čuvenog istoricara umetnosti i mecene Koste Strajnića. 
Njihov dom je uvek bio neizbežan društveni salon u kojem su se susretale brojne generacije slikara,arhitekata. 
Uperiodu između dva svjetska rata, živeći u Dubrovniku, okupljali u svojoj kući još mlade i neafirmisane umetnike (Gabru Rajčevića, Ivana Ettorea, Ivu Dulčića, Đuru Pulitiku i druge), ali i predstavnike tadašnje jugoslovenske avangarde kao sto su Petar Dobrović, Milan Konjović, Petar Lubarda i drugi…

Vojo Dimitrijević

Vojo Dimitrijević (1910-1980)

 

 

Vojislav Vojo Dimitrijević (Sarajevo, 20. maj 1910 — Sarajevo, 12. avgust 1980) je bio jedan od najznačajnijih slikara sa teritorije Bosne i Hercegovine i osnivač moderne umetnosti u BiH.

 

Vojo Dimitrijević je rođen u Sarajevu, gdje je završio osnovno i srednje obrazovanje. Tokom srednje škole, Dimitrijević je pokazao izniman talenat za slikarstvo, pa je učestvujući na izložbi đaćkih radova u Pragu i osvajajući prvu nagradu, definisao svoj životni put. Nakon završetka gimnazije, odlazi u Beograd gde je studirao slikarstvo u Kraljevskoj umetničkoj školi u Beogradu. Nakon toga kao mlad i perspektivan slikar, dobija mogućnost da u Parizu provede godinu dana na usavršavanju. Dolaskom u Pariz, mentor mu je bio poznati francuski slikar Andre Lot. Prva samostalna izložba Voje Dimitrijevića je bila 1933. godine u Beogradu. Tih godina, Dimitrijević se u svojim djelima bazirao na socijalnu tematike.

 

Dimitrijevićeve slike, su nastajale pod uticajem raznih slikarskih pravaca. Između ostalog pravci koji su imali uticaj na Dimitrijevićev rad su: fovizam, nadrealizam i ekspresionizam, au poznom periodu i apstraktno slikarstvo, ali u mnogim delima ostaje veran realizmu. Njegov umjetnički izražaj razvijao se od socijalno angažovanog slikarstva, preko geometrijske apstrakcije, pa sve do konceptualnih slikarskih praksi. Već kao formiran umetnik, koji je iza sebe imao uspešne izložbe, a pred sobom svietlu budućnost, sa dvadeset osam godine ponovo odlazi u Pariz, gde pod uticajem Građanskog rata i Pikasovog rada, stvara jedno od svojih najznačajnijih dela, Španija, 1937. U isto vrijeme nastaje i jednako poznato delo Sećanje na moju zemlju Bosnu. U Parizu se zadržao dvije godine, i sa novostečenim umećem i znanjem, vraća se u svoj grad gdje polovinom 1939. godine s kolegama i istomišljenicima osniva Umjetničko društvo Kolegijum Artistikum. Godine 1939. građani Sarajeva su imali priliku da pogledaju prvu samostalnu izložbu Voje Dimitrijevića, najznačajnijeg slikara ovog grada.

 

Učestvovao je i u Drugom svjetskom ratu, kada radi na propagandnim projektima. U prvim godinama nakon rata, Vojo slika teme rata i posleratne obnove, te osniva prvu Umjetničku školu i Udruženje likovnih umjetnika. Više puta je biran za predsjednika Udruženja likovnih umjetnika BiH, a postao je i član Akademije nauka i umjetnosti BiH. Nakon završetka Drugog svjetskog rata, najznačajniji projekti Voje Dimitrijevića, koji su obilježili kako njegov rad, tako i sam grad Sarajevo su velika kompozicija za spomen sobu Mladoj Bosni, kao i model za stope Gavrila Principa, koje će biti utisnute u betonu kao spomenik Sarajevskom atentatu, te velike kompozicije u kafani Park i u Fabrici duvana Sarajevo. U godinama nakon rata nastaju i dela Sarajevo u kiši i Jablanovi, kao i njegove velike kompozicije Katastrofa i Život.